De vragenlijst van de online enquête is gebaseerd op studies van Varimäki et al. (2016), Weesie et al., (2015), Van Teeffelen et al. (2013), Meulenman & Van Oorbeek (2018) en Alpeza et al. (2016). Door deze benadering beoogt de MKB Overname Monitor een evenwichtig beeld te geven van de overnamemarkt voor het midden en klein bedrijf en zijn de (deel)resultaten internationaal te vergelijken. In totaal zijn 160 respondenten gestart met het invullen van de vragenlijst na de eerste oproep uit het netwerk van de partners van de MKB Overname Monitor. De MKB Overname Monitor is ingevuld door 36 kopers, 33 adviseurs die diverse transacties hebben aangeleverd en tenslotte 6 verkopers. Totaal heeft dit geresulteerd in 84 transacties die in de data-analyse meegenomen zijn.

De reacties zijn verzameld eind november 2022 met een gemiddelde invultijd van 11 minuten voor de adviseurs en 6 minuten voor de kopers en verkopers. Dit rapport bevat de geaggregeerde resultaten van het onderzoek. In sommige gevallen werden extreme uitschieters uit de steekproef verwijderd.

Mkb-bedrijven verkopen nog steeds goed, verschuiving van strategische koper naar MBI-kandidaat

Ondanks alles wat er speelt in de markt verkopen mkb-bedrijven nog steeds goed. Dat is één van de conclusies uit de tweede editie van de MKB Overname Monitor die door Bedrijventekoop.nl in samenwerking met Hogeschool Utrecht in het leven geroepen is.

In dit periodieke marktonderzoek worden kopers, verkopers en bedrijfsovernameadviseurs uitgevraagd over de bedrijfsovernames waarbij zij betrokken zijn. Hierbij wordt met name gefocust op deals tussen 100.000 en 5.000.000 euro. Dit maal ging het om bedrijfsovernames uit het laatste kwartaal van 2021 en het eerste kwartaal van 2022.

Een opvallende uitkomst van deze editie is onder andere de verschuiving van het type koper van een bedrijf. Edwin Weesie van de Hogeschool Utrecht geeft aan; “Er zijn veranderingen in de markt gaande, zo zien we in de markt in verhouding meer MBI kandidaten dan strategische kopers ten opzichte van de vorige editie. Prijzen en waarderingen veranderen ook. Ondernemers kijken nog steeds anders naar een waardering dan de adviseurs.”

Multiples

Het bepalen van de waarde van de onderneming is een van de eerste stappen in een overnametraject. Veel verkopers weten vaak niet welke factoren van belang zijn voor de waardebepaling van hun bedrijf. Zij baseren zich op vuistregels of geldende multiples, maar deze zijn meestal niet toereikend voor deze doelgroep. Dit leidt tot verkeerde verwachtingen. Monique Denis, directeur van Bedrijventekoop.nl geeft aan; “Met onze monitor willen we ook voor deze ondernemers helderheid en transparantie scheppen. Nog te vaak zien we dat ondernemers te hoge verwachtingen hebben over de verkoopprijs en dit leidt tot teleurstelling. Deze benchmark geeft een eerlijk beeld over de actuele stand van de overnamemarkt per sector.”

Kopers en verkopers schatten bedrijfswaarde vaak tot 2,5 keer lager in Utrecht, 19 januari 2022

Kopers en verkopers schatten de waarde van een bedrijf bij een overname tot zo’n 2,5 keer lager in dan een overnameadviseur.  Eén van de belangrijkste oorzaken is een gebrek aan kennis. Dit blijkt uit de nieuwe MKB Overname Monitor die door de Hogeschool Utrecht in samenwerking met overnameplatform Bedrijventekoop.nl is ontwikkeld.

Belang van een adviseur

Mede-initiatiefnemers Edwin Weesie en Lex van Teeffelen van Hogeschool Utrecht geven aan: “Een opvallende uitkomst is het feit dat de kopers en verkopers een andere waarde toekennen aan de onderneming dan de overnameadviseurs. Dit kan wel 2,5 keer lager zijn dan de waarde die overnameadviseurs toekennen aan de onderneming. Daarnaast is het interessant dat de respondenten van het onderzoek die actief in het kleinbedrijf (tot 10 medewerkers in dienst), aangeven bewust geen gebruik te maken van een overnameadviseur vanwege de kosten of verwachte gebrek aan meerwaarde. Uit het onderzoek blijkt ook dat zij vervolgens andere zaken bij een waardebepaling van belang vinden dan de specialisten en daarnaast weinig kennis van (fiscale) overname regelingen hebben.”

Juiste verwachtingen scheppen

Monique Denis, directeur Bedrijventekoop.nl geeft aan; “Vaak is het eerste wat een ondernemer wil weten als hij nadenkt over bedrijfsoverdracht, wat zijn bedrijf op gaat leveren. Het is dan van groot belang dat zij een eerlijk beeld krijgen van de bedrijfswaarde om de juiste verwachtingen te scheppen. Veel verkopers weten vaak niet welke factoren van belang zijn voor de waardebepaling van hun bedrijf. Zij baseren zich op vuistregels of een marktgebaseerde waardering, maar deze zijn meestal niet toereikend voor deze doelgroep. Dit leidt tot verkeerde verwachtingen. Met deze monitor willen we ook voor deze ondernemers helderheid en transparantie scheppen.”

De MKB Overname Monitor
Vanuit diverse invalshoeken blijkt er de behoefte te bestaan aan zuivere, transparante informatie voor de koop- en verkoopprijzen in het MKB. Met name voor de markt van deals tussen de 100.000 en 5 miljoen euro ontbrak het aan inzicht. Het grootste deel van de Nederlandse bedrijven bevindt zich in dit segment. Dit was voor Hogeschool Utrecht en Bedrijventekoop.nl aanleiding om een MKB Overname monitor te ontwikkelen waarbij kopers, verkopers en overnameadviseurs gevraagd worden naar de deal(s) die zij gedaan hebben en de informatie van deze deals. Met deze informatie kan een toekomstige verkoper een beter inzicht krijgen in zijn marktwaarde.

De MKB Overname Monitor wordt tweemaal per jaar voorgelegd aan kopers, verkopers en overnameadviseurs waarbij naast de kenmerken van het bedrijf gevraagd wordt naar details omtrent de gedane transactie(s). Het onderzoek is zo ingericht dat deze op termijn ook uitgevoerd kan worden binnen andere landen in Europa. Zo ontstaat een helder beeld van de verschillen en overeenkomsten in de Europese markt voor bedrijfsovernames in het MKB. De resultaten van het onderzoek van eind 2021 in Nederland zijn te benaderen via de website www.mkbovernamemonitor.nl